علت شب ادراری در کودکان چیست و چگونه آن را درمان کنیم؟
به حالتی که هر فردی اعم از کودک یا بزرگسال نتواند ادرار خود را شب هنگام کنترل کند شب ادراری می‌گویند. این اختلال به وجود آمده غیرارادی بوده و در هنگام خواب پیش می‌آید. امروز در فروشگاه اسباب بازی فروشی شازده کوچولو موضوع “علت شب ادراری در کودکان چیست و چگونه آن را درمان کنیم” را مورد بررسی قرار می‌دهیم. شب ادراری امری ناخودآگاه بوده و زمانی این مشکل پیش می‌آید که مثانه فرد پر شود. از عمده ترین دلایل شب ادراری می‌توان به مثانه کوچک، مشکلات روانی و ژنتیکی اشاره کرد.
شب ادراری در کودکان نیز باید از نظر پزشکی، احساسی و عاطفی، نوع خواب و تکاملی مورد بررسی قرار گیرد. در حالت طبیعی معمولا کودکان از سنین ۳ سالگی به بالا رختخواب خود را خیس نمی‌کنند. البته باید این موضوع را در نظر داشت که عده ای از کودکان دیرتر یاد می‌گیرند که شب ها برای دستشویی رفتن بیدار شوند. قطع شدن شب ادراری یک پیشرفت طبیعی است که نشانگر تکامل مثانه کودک در نگه داشتن ادرار محسوب میشود. البته خیس شدن های ناگهانی و غیر تکرار شونده را حتی در بزرگسالان هم می‌توان مشاهده کرد. تحقیقات نشان داده پسران دو برابر دختران دچار شب ادراری می‌شوند.
درمان شب ادراری کودکان 8 ساله
به طور کلی شب ادراری در کودکان بالای 7 سال قابل تامل است. علت شب ادراری را در این سن باید از ابعاد مختلفی مورد بررسی قرار داد. در ادامه این مطلب ابعاد و راه حل های مربوط به آن را بیان می‌کنیم:
پزشکی
بیشتر متخصصان بر این باورند که مشکلات پزشکی تنها ۲ درصد علت شب ادراری را شامل میشود. گاهی کودک مبتلا به شب ادراری دارای مثانه کوچک بوده و یا ماهیچه های نگه دارنده ادرارش ضعیف است. در برخی مواقع نیز فرزند 8 ساله شما مدتها دچار شب ادراری نشده اما به طور ناگهانی به این مسئله دچار میشود. این موضوع به احتمال زیاد مربوط به عفونت دستگاه ادراری می‌باشد. در این شرایط بهتر است که از یک متخصص مجاری ادراری یا اورولوژی کمک بگیرید. اگر عفونت ادرار تایید شد، پزشک معالج برای فرزندتان آنتی بیوتیک تجویز می‌کند.
خرید عروسک و جایزه به جهت خود کنترلی
امروزه کمتر بچه ای را می‌توانید پیدا کنید که به انواع عروسک دخترانه و پسرانه علاقه نداشته باشد. شما می‌توانید از این فرصت به نفع کودک خود استفاده کنید و شب ادراری او را تا حد مناسبی کنترل نمایید. برای این منظور تنها کافی است که است که با او صحبت کنید و یک عروسک جذاب برای او بخرید. به او بگویید که اگر بتواند شب ها ادرار خود را کنترل کند، این عروسک در کنار او خواهد ماند. اما اگر به شب ادراری خود ادامه دهد، امکان خداحافظی این عروسک وجود دارد. به این موضوع دقت داشته باشید که عروسک به روش های بسیار مختلفی می‌تواند برای کودک شما آرامش بخش باشد و فرآیند بهبود و درمان کودک عزیز شما را بهبود بخشد.
به همین دلیل بهتر است که تمام تلاش خود را به کار گیرید و با یک استراتژی مناسب به کودک خود نزدیک شوید و نیاز او را تشخیص دهید. سپس بر اساس نیاز او یک عروسک جذاب مانند عروسک باربی خریداری کنید. در این صورت کودک شما نیز اعتماد به نفس خود را افزایش میدهد و سعی می کند که در کنترل ادرار خود را به دست گیرد. چرا که کار خوب او بدون پاداش رها نشده است.
عروسک باربی با وان حمام
روانی و عاطفی
گاهی دلیل شب ادراری کودک می‌تواند بر اثر مسائل و تنش های عاطفی به وجود آید. اتفاق های استرس‌زا، مانند ورود برادر یا خواهر جدید به خانواده، رفتن به یک مدرسه جدید و یا خوابیدن در محیطی به غیر از خانه، ممکن است موجب شب ادراری در کودک شما شود. در برخی کودکان نیز مشاهده شده که در شب های امتحان این مورد تشدید شده است. اگر کودک شما پس از یک دوره چند هفته ای یا چند ماهه که دیگر خود را خیس نکرده به طور ناگهانی شب ادراری او شروع شد، احتمال مشکلات هیجانی، عاطفی و روانی وجود دارد.
در زمان درمان هیجانات او بهتر است از تحسین و تشویق استفاده کنید، خرید عروسک بهترین پاداش برای کودک به شمار می‌آید. دقت داشته باشید که عوامل روانی نمی توانند به تنهایی منجر به علت شب ادراری شوند، اما می‌تواند تبعاتی را در تشدید این عارضه از خود به جای گذارند. در نهایت والدین باید برای حفظ سلامت روانی فرزند خود، در محیط خانواده آرامش لازم را ایجاد کنند. و از بروز رفتارهای آزار دهنده دوری نمایند.
خرید عروسک یونیکورن خوابیده
تکاملی
اکثر کودکانی که به شب ادراری مبتلا هستند، دچار مشکلات پزشکی و یا بیماری نخواهند بود. اما در نظر بگیرید که این مسئله به معنی نبودن هیچ مشکل جسمی یا فیزیکی نمی‌باشد. امکان دارد که مثانه کودک هنوز گنجایش نگهداری ادرار در طول شب را نداشته باشد. گاها نیز ماهیچه های اسفنکتر، که جلوی خروج ادرار از مثانه را می‌گیرد، تکامل لازم را پیدا نکرده اند.
نوع خواب
دلیل شب ادراری در عده ای از کودکان به این علت است که آنها در خوابی عمیق رفته و فرمان پرشدگی مثانه به مغز را درک نمی‌کنند. بنابراین کودک نمی‌تواند با این علامت از خواب بیدار شده و خودش را به دستشویی برساند. این مسئله غالبا ارثی بوده و خانواده یا اطرافیان نیز به این نوع خواب دچار می‌باشند. علاوه بر این مشکل برخی از کودکان نیز داشتن مثانه ای کوچک است. با داشتن اطلاعات کافی راجع به موارد گفته شده، نگرانی های والدین کمتر خواهد شد.
علاوه بر این پیش زمینه ذهنی در مورد سن معمول قطع شب ادراری را به دست می‌آورید. رادیو گرافی از مثانه در مشکل کوچک بودن این ناحیه، می‌تواند به پزشک نشان دهد که آیا بزرگ کردن مثانه لازم است یا خیر. در زمینه تغییر نوع خواب کودکان که علت شب ادراری محسوب میشود، تجویز دارو راه حل مسئله می‌باشد. برای تغییر نوع خواب دارویی تجویز میشود، که کودک در اثر تحریکات مثانه از خواب بیدار شود. چرا که این موضوع علتی از علت شب ادراری به شمار می‌آید.
درمان شب ادراری کودکان 14 ساله
فرزندان در سنین 14 سالگی وارد سن بلوغ شده و تغییرات جسمی و روحی را تجربه خواهند کرد. هیجانات ناشی از اقتضای این سنین از یک طرف و مشکل شب ادراری از طرف دیگر شرایط بحرانی را برای او بوجود می‌آورد. این دغدغه سبب میشود تا کودک علاقه‌ای به فعالیت های اجتماعی و انجام تکالیف مدرسه نیز نداشته باشند. این مشکل باعث ایجاد استرس، اضطراب و مشکلات روحی و روانی خواهد شد. نقش والدین در این میان بسیار حائز اهمیت است. روانشناسان در این زمینه توصیه می‌کنند که رفتار والدین به صورتی باشد که کودک احساس خجالت زدگی نداشته باشد. پدران و مادران موظفند تا شرایط را برای روند بهبودی آماده سازی نمایند. از عوامل تاثیرگذار بر مسئله شب ادراری، واکنشهای عصبی، مسائل ژنتیکی، سبک زندگی، مشکلات روانی و … می‌باشد.
در درمان این مسئله در سن 14 سالگی پزشک نیازمند دانستن اطلاعاتی مانند میزان اندازه ادرار در خواب، عملکرد کند مثانه و خواب عمیق می‌باشد. امروزه راه حل های کاربردی برای این مسئله شامل: رفتار درمانی، روان درمانی و روش های طب سنتی چینی می‌باشد. یک داشتن یک الگوی زندگی سالم برای کودک در این زمینه بسیار موثر است. خانواده بهترین الگو برای فرزندان از لحاظ سبک خوردن، آشامیدن و خوابیدن می‌باشد. درمان شب ادراری در این سن می‌تواند شامل درمان های دارویی و غیردارویی باشد. قرص های ایمی پیرامین، آنتی کولینرژیک ها و دی پرسانت از داروهای موثر در درمان شب ادراری محسوب می‌شوند. دسموپرسین آنالوگ سنتتیک وازوپرسین بوده و کاربرد آن در کاهش تولید ادرار است.
درمان فوری شب ادراری
به طور کلی خیس شدن رختخواب و لباس کودک توسط ادرار خود شب ادراری گفته میشود. از نشانه های اصلی شب ادراری می‌توان به خیس شدن مداوم رختخواب و لباس حداقل دو بار در هفته اشاره کرد. همچنین کودکانی که دچار این مشکل هستند، در طول روز نیز نمی‌توانند ادرار خود را کنترل کنند. یکی از راههای درمان فوری شب ادراری، تمرینات عضلانی مربوط به مثانه می‌باشد. این تمرینات مفید به کودکان کمک می‌کند تا عضلات مثانه را تقویت و در نهایت کنترل نمایند.
تنگ کردن و رها کردن عضلات مثانه ورزش است که باید انجام دهند. برای نتیجه گیری و اثربخشی لازم در طول روز چندین مرتبه این تمرین انجام شود. استفاده از روش‌های تحریکی نیز در این زمینه سومند خواهد بود. تمرینات یوگا، مدیتیشن و همچنین تمرینات تنفسی باعث کاهش اضطراب و استرس است. در نهایت این روش تحریکی به کودک کمک می‌کند که شب ادراری کنترل شود. داشتن مکان خواب مناسب، عدم بکارگیری پوشک، پوشیدن لباس های تنگ و تعیین زمانی مشخص برای رفتن به توالت از راه کارهای دیگر درمانی محسوب میشود.
داروی گیاهی برای شب ادراری بزرگسالان
تقریبا ۲ درصد از افراد بزرگسال در طول زندگی خود دچار شب ادراری و اختلالات آن می‌شوند. عوامل مختلفی مانند مشکلات مثانه و یا بیماری هایی زمینه ای علت بوجود آمدن این اختلال است. افرادی که در این سنین با این بیماری درگیر هستند باید هر چه سریعتر نسبت به درمان آن اقدام نمایند. علت های زیادی سبب به وجود آمدن این مشکل در بزرگسالان می‌باشد:
مسدود شدن مجاری ادرار
به طور کلی انسداد در مجاری ادراری ممکن است در هر نقطه ای از این قسمت به وجود آید. کلیه‌ها، پروستات، حالب و مجاری ادرار از این نقاط هستند. پس در هنگام بررسی مشکل شب ادراری به این موضوع نیز توجه داشته باشید.
عفونت دستگاه ادراری
این بیماری نیز تاثیر زیادی بر روی کلیه‌ها، مثانه و مجاری ادرار را تحت دارد. نشانه هایی مانند افزایش دفعات ادرار، مشکل در کنترل ادرار و تکرر شخص را وادار به درمان می‌کند. وجود این مشکل با شب ادراری فرد ارتباطی مستقیم خواهد داشت.
تنگی نفس یا آپنه خواب
یکی از اختلالات خواب شامل توقف یا کاهش تنفس در زمانی کم است. این موضوع به دفعات در خواب اتفاق می‌افتد. فرد در این مواقع با صدای خرخر بلند خود از خواب بیدار شده و احساس خفگی می‌کند. در این شرایط سطح اکسیژن دریافتی پایین آمده و روی قسمت‌های مختلف بدن تاثیر خواهد گذاشت. این موضوع یکی از موارد زمینه ساز و علت شب ادراری به شمار می‌آید.
بیماری دیابت
در بیماران دیابت نوع ۲ خطر ابتلا به شب ادراری و یا حتی بی اختیاری مدفوع نیز وجود دارد. این نوع دیابت شایعترین و پر خطرترین انواع دیابت محسوب میشود.
وزن ناسالم
افزایش وزن و نامتعادل بودن آن باعث میشود تا به عضلات کف لگن فشار وارد شده و دچار بی اختیاری و شب ادراری شود. رژیم غذایی ، کاهش وزن و همچنین تقویت عضلات لگن تا حد زیادی این مشکل را کاهش میدهد. یکی از رایج ترین علت های شب ادراری سندروم مثانه تحریک پذیر است. با مصرف سبزیجات و میوه هایی مانند: کلم بروکلی، هویج، کاهو، نارگیل، خیار، موز، انگور و … این اختلالات کاهش پیدا می‌کند. علاوه بر این استفاده روزانه از تخم کدو، هل، دمنوش بادرنجبویه، زنجبیل و سنبل الطیب در بهبود شب ادراری موثر خواهد بود.
راه حل هایی برای شب ادراری کودک به علت عوامل جسمی
تحقیقات صورت گرفته نشان داده ۸۰ درصد شب ادراری کودکان به علت مشکلاتی مانند گنجایش کم مثانه و یا نوع خواب می باشد. برای حل این مسئله در قدم اول مشکلات مثانه را برطرف کنید. راهکارهایی که در ادامه به والدین ارائه می‌دهیم به شرح زیر است:
- ظرفی با جنس پلاستیک و ظرفیت نیم لیتر را انتخاب کرده و آن را به اندازه های ۵۰ سی سی علامتگذاری کنید.
- به فرزند خود توضیح دهید یکی از علت های خیس شدن رختخواب و علت شب ادراری او، کوچک بودن مثانه اش می‌باشد. شکل مثانه را بر روی کاغذی کشیده و عملکرد این نقطه از بدن را برایش شرح دهید.
- به او یادآوری کنید که با تکرار و تمرین می‌تواند گنجایش مثانه اش را افزایش دهد.
- در صورتی که یکی از والدین نیز دچار شب ادراری بوده اند، کودک را از این موضوع مطلع سازید. این مسئله باعث میشود تا کودکتان کمتر احساس خجالت یا شرمساری داشته باشد.
- ظرفی علامت گذاری شده را در دستشویی گذاشته و به او بگویید که ادرار خود را در آن ریخته و پس از علامت زدن داخل توالت بریزد.
- در هر مرحله که کودک بتواند ادرار خود را بیشتر نگه دارد ظرف هنگام تخلیه ادرار بیشتر پر میشود. با رسیدن به این مرحله او را تشویق کرده و پاداشی برایش در نظر بگیرید. این جایزه می‌تواند عروسک خرگوش آنجل اورجینال باشد.
عروسک خرگوش آنجل
- فرزند خود را تشویق کنید تا در طول روز مایعات زیادی بنوشد. به او توضیح دهید که این کار می‌تواند به افزایش حجم مثانه اش کمک کند. بهتر است مایعاتی که انتخاب می‌کنید از بین آب و آب میوه ها باشد. به موازات آن مصرف شکلات، کافئین و ادویه ها را به حداقل برسانید.
- وقتی کودک ادرار دارد، او را تشویق کرده تا خودش را نگه دارد. تا آنجا که برایش مقدور است دیر به دیر ادرار کند. در صورت موفق شدن کودک در انجام این کار او را تشویق نمایید.
- در زمان دستشویی رفتن به کودک خود بیاموزید شروع و اتمام ادرار چگونه باید باشد. به عبارتی دیگر کودک باید بر روند ادرار خود کنترل داشته باشد تا اسفنکترهایش قوی شوند.
- نموداری از شب هایی که کودک رختخوابش را خیس نکرده تهیه کنید و در جهت کنترل روند بهبود شب ادراری استفاده نمایید.
سخن آخر
مقاله امروز شازده کوچولو به موضوع، علت شب ادراری در کودکان چیست و چگونه آن را درمان کنیم پرداختیم. حدود ۷۵ درصد از کودکان چهار ساله و ۸۵ درصد از کودکان پنج ساله رختخواب خود را خیس نمی‌کنند. همچنین نقطه مقابل کودکانی نیز وجود دارند که در زمان بلوغ و یا حتی پس از آن به اختلالات شب ادراری دچار هستند. اگر چه نباید کودک را برای شب ادراری مؤاخذه و یا شرمنده کرد، اما هرگز نباید این مسئله مهم را نادیده گرفت. اغلب کودکانی که شب ادراری دارند از این موضوع ناراحت بوده و نمی‌توانند بر این مشکل غلبه کنند.
برخورد با این کودکان به این معنی که برای من این مسئله مهم نیست، باعث حساسیت و عصبانیت کودک خواهد شد. در این شرایط کودک احساس می‌کند که با مشکلی حل نشدنی و دائمی روبرو شده است. در این بازه زمانی کودکان نمی‌توانند به اردو، پیک نیک و سفرهای تفریحی بروند. خلاصه اینکه شب ادراری می‌تواند اعتماد به نفس کودک را از بین ببرد. امروزه اطلاعات بسیاری درباره شب ادراری و راههای درمان آن وجود دارد. خرید اسباب بازی پسرانه نیز برای فرزند پسرتان گزینه ای مناسب برای تشویق او محسوب میشود.