امروزه با پیشرفت علم و تکنولوژی بازی های سنتی و قدیمی جای خود را به بازی های رایانه ای یا کامپیوتری داده اند. با پیدایش این نوع سرگرمی، در نظام تفریحی تمامی افراد به ویژه کودکان تحولی اساسی رخ داده است. در ادامه مطالب امروز سایت اینترنتی شازده کوچولو به نقد و بررسی مشکلات بازی های کامپیوتری و موبایلی برای کودکان زیر 8 سال می‌پردازیم. بازه زمانی زیر 8 سال یعنی از بدو تولد تا 7 سالگی یکی از مهم ترین و موثرترین زمان ها در زندگی کودکان محسوب می‌شود. همانطور که می‌دانید یکی از نیازهای اصلی فرزندان در این سن، بازی و تحرک می‌باشد. نظارت بر سرگرمی و تفریحات کودکان نیز یکی از ضروریات است. این نظارت با توجه به شرایط مختلف می‌تواند مستقیم یا غیر مستقیم باشد.
با توجه به اینکه بازی های موبایل و رایانه ای جز لاینفک کودکان امروز است، حساسیت بیشتری را می‌طلبد. آکادمی تخصصی کودکان امریکا استفاده از گوشی را برای کودکان زیر 8 سال بیشتر از یک ساعت مجاز نمی‌داند. بهترین توصیه این است که کودکان زیر 8 سال کلا از موبایل و بازی ها کامپیوتری مختلف استفاده نکنند. بهترین بازی و سرگرمی برای این سن بازی های پر جنب و جوش و سرگرمی های فکری می‌باشد. البته ناگفته نماند که عده ای از روانشناسان و محققان استفاده از این بازی ها را مفید می‌دانند. تایید این نظریه تنها با مدیریت زمانی و سوق دادن کودکان به سمت مهارت های یادگیری صورت می‌گیرد. اگر فرزندتان به گوشی یا بازی رایانه ای عادت دارد، بیشتر از یک ساعت در روز مجاز به بازی نخواهند بود.
فواید و مضرات موبایل برای کودکان
گوشی های موبایل در سرتاسر جهان برای کودکان نیز کاربردهای متفاوتی دارد. این کاربرد شامل: انجام انواع بازی، وسیله ای برای ارتباط با دوستان و … است. در صورتی که کودکان از موبایل به صورت مداوم استفاده کنند، آسیب های زیاد را به دنبال خواهد داشت. از این جهت به مشکلات بازی های کامپیوتری می پردازیم.
کاهش قدرت تمرکز
کودکانی که بیشتر وقت خود را در طول روز با گوشی می‌گذرانند، از تمرکز و توجه پایینی برخوردارند. آنها در یادگیری دچار اختلال شده و موفقیت های تحصیلیشان کاهش می‌یابد. به عبارت دیگر استفاده نادرست از گوشی بل سطح یادگیری ارتباطی مستقیم دارد. به طور کلی مغز در این سنین با سرعت بالایی در حال گسترش است. این فرایند با ارتباط برقرار کردن کودک با محیط پیرامونش تکمیل می‌شود. به نوعی یادگیری و رشد در تعامل با دیگران معنا پیدا می‌کند.
گوشه گیری و منزوی شدن
یکی از آسیب های استفاده بیش از حد گوشی برای کودکان، منزوی شدن آنهاست. به این صورت که کودک با صرف زمان زیادی که به گوشی اختصاص می‌دهد، زمانی برای ارتباط با جمع نخواهد داشت.
کاهش انرژی
یکی از مضرات ثابت شده دیگر کم شدن انرژی در کودک می‌باشد. کودکی که به گوشی و بازی های موبایل معتاد شده، از انرژی کمی برخوردار است. چرا که تمام توان خود را صرف گوشی کرده و در نهایت چشم، گوش و مغزی خسته خواهد داشت. طبیعتا خستگی اعضای بدن جز بی تحرکی و عدم کارآیی چیزی به دنبال ندارند.
فواید موبایل برای کودکان
حال که با مضرات استفاده نادرست از گوشی های آشنا شدید، بد نیست که به چند فایده آن نیز اشاره کنیم.
افزایش بهره هوشی
محققان اعلام کرده اند که بهره هوشی کودکان امروز در مقایسه با قبل از درصد بالاتری برخوردار است. یکی از دلایل این بهره هوشی بالا ارتباط کودکان با تکنولوژی و فناوری که گوشی موبایل نیز جز آنها می‌باشد.
رشد مهارت های ذهنی
در صورتی که والدین از ابتدا کودک را به سمت برنامه های اموزشی سوق دهند این مهارت در فرزند پرورش می‌یابد.
به عنوان مثال والدینی که بازی های آموزشی جذاب و شاد را از طریق گوشی به کودک منتقل می‌کنند، بهره هوشی او را بالا خواهند برد.
افزایش قدرت حل مسئله
نحوه استفاده صحیح از این تکنولوژی باعث می‌شود تا کودک راه حل های جدیدی را برای حل کردن مشکلاتش بیاموزد. همانطور که با خرید عروسک جدید و ساختن داستانی برای آن میتوانید در حل مسئله به کودک خود به صورت غیر مستقیم کمک کنید.
مضرات بازی های رایانه ای برای نوجوانان
همانطور که می‌دانید بازی های رایانه ای قابل اجرا روی رایانه شخصی هستند. امروز بازی های رایانه ای تنها به عنوان یک بازی و سرگرمی محسوب نمی‌شود. به طور حتم این بازی ها تاثیرات فرهنگی و اجتماعی زیادی را نیز به همراه خواهند داشت. علاوه بر این، تاثیرات جسمی و روحی، روانی را نیز نمی‌توان دست کم گرفت. این سرگرمی پیشرفته مانند دو لبه تیغ عمل می‌کند. یعنی منفعت و ضرر را توامان دارد. البته صرفنظر از تاثیرات مثبت، آسیب های مخرب آن بیشتر خودنمایی می‌کند. اگر بخواهیم از بعد جسمی این موضوع را بررسی کنیم، مشکلات بینایی از مهم ترین آنهاست. به طور کلی نگاه کردن و خیره شدن بیش از حد به صفحه موبایل و رایانه باعث ایجاد مشکلات چشمی خواهد شد. از دیگر مضرات شناخته شده برای این مسئله ، کاهش یا افزایش وزن در نوجوانان است.
عدم تحرک کافی و فعالیت های ضروری باعث ایجاد اضافه وزن می‌شود. نوجوانان ساعتها در گوشه ای بی حرکت مشغول بازی های کامپیوتری می‌شوند. این عدم تحرک با بروز چاقی و اضافه وزن ارتباطی مستقیم دارد. مطالعاتی در امریکا نشان داده با ورود هر بازی رایانه ای جدید، درصد افراد چاق بالاتر می‌رود. احساس نیاز به خوردن تنقلات و مواد غذایی مضر در هنگام بازی این موضوع را تشدید خواهد کرد. برعکس این موضوع نیز در نوجوانان مشاهده می‌شود. یعنی فرد مورد نظر چنان محو بازی شده که کلا خواب و خوراک را فراموش می‌کند. این مسئله باعث ایجاد یک عادت تغذیه ای نادرست شده و سلامت جسمی و حتی روحی او را به خطر می‌اندازد. کاهش وزن و سوتغذیه در سنین نوجوانی خود نیز مسئله بسیار مهمی می‌باشد.
اثرات تربیتی بازی های رایانه ای و موبایلی بر فرزندان
یکی از اثرات تربیتی بازی های موبایل و مشکلات بازی های کامپیوتری بر فرزندان، زندگی کردن انها در دنیای خیالی می‌باشد. کودکان با وارد شدن به بازی های جذاب کارتونی غرق در آن شده و از دنیای واقعی فاصله خواهند گرفت. این فاصله در آینده و با گذشت زمان باعث ایجاد مشکلات بسیاری می‌شود. خشونت در کودکان یکی از تاثیرات مخرب این گونه بازی ها در سلامت روانی کودکان است. تحقیقات نشان داده که میزان خشونت فرزندان ارتباط مستقیمی با انجام بازی های خشونت آمیز دارد.
یعنی هر چه کودکان بیشتر جذب بازی های خشن شوند پرخاشگری آنها بیشتر خواهد شد. یکی از مهم ترین موضوعاتی که والدین را در این زمینه بسیار نگران می‌کند، عدم کنترل آنها بر کودکشان است. احتمال اینکه فرزندان حین بازی های رایانه ای با صحنه هایی که با اصول تربیتی والدین سازگار نباشد مواجه شوند زیاد است. از آسیب های احتمالی دیگر که توسط این بازی های ایجاد می‌شود، حس وابستگی و اعتیاد می‌باشد. کودکان با تجربه احساسات جدید توسط این بازی ها به آن معتاد می‌شوند. این اعتیاد به سادگی برطرف نخواهد شد و کودک و والدین را به دردسری بزرگ می‌اندازد.
تاثیر بازی های رایانه ای بر ذهن و روان انسان
تاثیرات بازی های رایانه ای دارای ابعاد مثبت و منفی می‌باشد. یکی از تاثیرات منفی ایجاد شده بر ذهن و روان فرد است. برانگیختگی هیجانات از پیامدهای منفی این نوع بازیهاست که ناشی از مداومت و اصرار بر بازی می‌باشد. یکی دیگر از تاثیرات منفی ثابت شده این بازی ها بر ذهن و روان ایجاد ترس و استرس است. فرد در مواجه با عوامل مختلف که در بازی طراحی شده است ترس و استرس را نیز تجربه می‌کند. در این حالت او انرژی روانی زیادی را از دست می‌دهد. این از دست دادن انرژی و فشار حاصل از آن باعث به وجود آمدن سردرد می‌شود. یکی از مشکلات بازی های کامپیوتری که در روح و روان افراد تاثیر گذار است، بوجود آمدن مشکل در عملکرد مغز می‌باشد.
افسردگی از علائمیست که نشان می‌دهد عملکرد فرد مورد نظر دچار اختلال شده است. از علائم ظاهری ایجاد شده در این شرایط حالت تهوع و سرگیجه بیان می‌شود. فرد در حال بازی استرس و فشار زیادی را متحمل می‌شود که منجر به این حالت ها خواهد شد. کاهش تمرکز در بلند مدت از نتایج استفاده مداوم از این بازی ها اعلام شده است. فراموشی نیز دلیل دیگر برای ترک کردن این بازی های مخرب می‌باشد. با فوکوس زیاد روی بازی مغز به طور خودکار بقیه موارد ضروری زندگی را از ذهن حذف می‌کند. از دیگر مشکلات بازی های کامپیوتری داشتن ذهنی ناآرام و مشوش است.
مضرات گوشی برای کودکان زیر ۲ سال
طبق تحقیقات انجام شده کودکان زیر ۲ سال نباید به هر صفحه تصویری خیره شوند. تماشای تلویزیون و استفاده از گوشی برای کودکانی در سنین زیر ۲ سال ممنوع است. چرا که در سنین بالاتر ظرفیت یادگیری آنها را کاهش خواهد داد. همچنین ممکن است رشد زبانی کودک تحت تاثیر قرار گیرد. برای کودکان تکامل زبان و تاثیر عمیقی بر سایر جنبه های رشدشان دارد. این تکامل منجر به عملکرد ارتباطی کودک خواهد شد. همچنین پیشرفت تحصیلی و ارتباط با همسالان از تکامل و رشد زبانی به شمار می‌آید. کاهش رشد زبانی در کودکان به صورت کاهش در گویش کلمات خود را نشان می‌دهد.
به طور مثال کودکی که زیاد به گوشی نگاه می‌کند از کلمات کمتری نسبت کودکان دیگر استفاده خواهد کرد. به عبارتی تعداد کلماتی که در طول روز به کار می‌برد کم می‌شود. مهارت خواندن نیز از مواردیست علاوه بر رشد زبانی از مضرات گوشی برای کودکان زیر دو سال عنوان می‌شود. همچنین حافظه کوتاه مدت کودکان نیز در این رابطه دستخوش تغییرات خواهد شد. یکی از آسیب های احتمالی دیگر، اختلالی است که در خواب کودکان زیر ۲ سال به وجود می‌آید. علاوه بر این مشکل، مشکلات بینایی نیز ممکن است برای کودک مورد نظر به وجود آید. یک جایگزین پیشنهادی به جای استفاده از گوشی خرید عروسک خرگوش آنجل اورجینال می‌باشد. این عروسک بسیار جذاب بوده و می‌تواند ساعتها کودک دلبندتان را سرگرم نگه دارد.
افزایش تمرکز با بازی‌های سالم
همانطور که گفتیم سود و زیان بازی‌های کامپیوتری یا بازی‌های موجود در گوشی‌های موبایل بیشتر از آن است که بتوانید تصورش را بکنید. شاید بپرسید مشکلات بازی های کامپیوتری چیست؟ تا الان هزاران دلیل برای اینگونه بازی‌ها بخصوص در سنین کم آوردیم اما شاید بزرگترین دلیل آن را در بزرگسالی متوجه شوید. زمانیکه کودک شما مشغول به این گونه بازی‌ها می‌شود و مدت زمان زیادی را در روز به این کار اختصاص می‌دهد، با مشکلات جدی در جهت کاهش تمرکز روبرو خواهد شد. این مشکلات همواره تا بزرگسالی به دنبال اون خواهد آمد و در نتیجه ناچار می‌شود که به پزشک و مشاوره مراجعه کند. البته این موضوعات ریشه در کودکی او دارد و به این سادگی قابل حل نیست.
اما نکته‌ی مقابل آن افزایش تمرکز با بازی‌های سالم است. به همین خاطر خرید اسباب بازی پسرانه می‌تواند در این شرایط مفید باشد. زیرا سبب می‌شود که کودک شما از گوشی، کامپیوتر، اینترنت و فضای مخرب مجازی دور شود و سرگرم بازی با اسباب بازی باشد. بهتر است شما نیز با کودکان همراه شوید و استفاده از تکنولوژی را کاهش دهید. زمانیکه با کودک خود وقت می‌گذرانید باید الگویی رفتاری در او ایجاد کنید تا مطالعه کتاب، بازی با اسباب بازی و عروسک و بازی‌های فکری را جایگزین گوشی و کامپیوتر کنید. از این جهت به شما پیشنهاد می‌کنیم که برای آرامش کودکان و روحیه ی سالم آنها از بازی‌های مناسب کمک بگیرید.
مشکلات مربوط به جسم با بازی‌های کامپیوتری
کودک شما با انجام بازی‌های مکرر کامپیوتری علاوه بر مشکلات روحی، به مشکلات جسمی نیز مبتلا می‌شود. مشکلات بینایی و ضعیف شدن چشم از اولین اختلالات جسمانی کودک می‌باشد. کودکی که بیشترین ساعت روز را با امواج گوشی، اینترنت و… می‌گذراند، شب دچار اضطراب و استرس، ترس، خواب‌های پریشان و حتی شب ادراری نیز دچار می‌شود. زمانیکه شب را به خوبی سپری نکرده، در طول روز کسل و خسته است و نمی‌تواند همانند دیگر همسن و سال‌هایش شادی، نشاط و تحرک را تجربه کند.
زمانیکه در کودکی دچار این بحران‌های روحی و جسمی می‌شود، در بزرگسالی نیز نمی‌تواند مهارت‌های خود را مدیریت کند. برخی از این کودکان دچار اختلالات پرخوری یا بی اشتهایی می‌شوند که این مسئله نیز منشا بیماری‌های زیادی در کودکان کم سن خواهد شد. با افزایش این مشکلات جسمانی دیگر علاقه ای به بازی، ورزش یا تحرک ندارد و تفریحات خود را تنها بازی‌های کامپیوتری می‌داند. بدین ترتیب کودک شما رفته رفته به بازی‌های مخرب معتاد شده و نمی‌تواند در سن خود کودکی کند.
چند راه حل برای اینکه کودک بازی های کامپیوتری معتاد نشود؟
به طور کلی آشنایی کودکان با گوشی موبایل و بازی های رایانه ای در سنین پایین کاری نادرست است. اما با این وجود اگر کودک به این گزینه ها علاقه نشان داد بهتر است به بهترین صورت آن شرایط را مدیریت نمایید. یکی از روش های جلوگیری اعتیاد کودک به بازی، محدودیت زمانی می‌باشد. به این صورت که پیش از بازی برای فرزندتان ساعت مشخصی را تعیین کنید. یک ساعت در طول شبانه روز برای سرگرم شدن او کافیست. اگر پس از پایان زمان تعیین شده باز کودک به بازی ادامه داد این موضوع را به او گوشزد نمایید. به او بگویید که بازی را ذخیره سازی کرده و در روز بعد مجددا آن را می‌تواند ادامه دهد.
سخن نهایی از شازده کوچولو
این پست آموزشی جهت آشنایی با مشکلات بازی های کامپیوتری و موبایلی برای کودکان زیر 8 سال طراحی شده و میتوانید از نکات آموزشی و ایده های گفته شده در آن استفاده کنید. اگر قصد دارید برای آرامش روح و روان کودکان خود تلاش کنید، ابتدا باید سیستم های مخربی همچون بازی‌های کامپیوتری و موبایلی را از آنها دور کنید. با کاهش اینگونه بازی‌ها میتوانید افزایش تمرکز و روحیه ی سالم را در کودکان ایجاد کنید. بهتر است این پست آموزشی را برای مادران و پدران دیگر نیز ارسال نمایید تا جامعه ی شادتر و سالم تری را برای کودکان ایجاد کنیم. شما میتوانید سوالات و نظرات خود را در قسمت کامنت ها با ما به اشتراک بگذارید. سپاس از اینکه تا پایان این مطلب با شازده کوچولوهمراه بودید.