یکی از صفات ثانویه هر انسانی دروغگویی است که از بدو تولد و به مرور زمان در هر فردی شکل میگیرد. اگر دغدغه شما نیز موضوع “چگونه با بچه دروغگو رفتار کنیم”، میباشد تا پایان مطالب امروز شازده کوچولو همراه شوید. میتوان گفت تقریبا تمامی افراد در شرایط مختلف دروغ میگویند. اما سعی دارند تا با تغییر شکل دادن واقعیت، دروغ های خود را توجیه کنند. نکته قابل توجه این قسمت زمانی است که کودک دروغی کوچک میگوید و والدین عکس العمل تندی نشان میدهند. در این مواقع معمولا عصبانی و برآشفته شده و رفتارهای ناآگاهانه از خود بروز میدهند. فهم تفاوت میان واقعیت و دروغ مشکل است و شکل گیری این فهم در کودک، نیازمند زمان است. حتی میتوان گفت کودکان در سنین بالاتر نیز به درستی تفاوت این دو موضوع را درک نمیکنند.
دروغگویی در کودکان و راههای درمان آن
به طور کلی دروغ گویی و راستگویی در سنین مختلف، تفسیرهای گوناگونی دارد. هنگامی که یک کودک دروغ میگوید آن را به شخصیت او وابسته ندانید. والدین میتوانند با انجام راه حل های زیر فرزند خود را تا حد زیادی به راستگویی سوق دهند:
مفهوم راستگویی را به کودک آموزش دهید
والدین میتوانند هنگام بازی یا موقعیت های مناسب تفاوت واقعیت یا رویا و خیال را تمرین کنند. به عنوان مثال هنگام تماشای کارتون های خیالی تفاوت افسانه و حقیقت را برایش توضیح دهید. از او سوال کنید که آیا واقعا یک انسان میتواند بال درآورده و پرواز کند؟ یا اینکه آیا واقعا سوپرمن وجود خارجی دارد؟ و یا حتی در کارتون که سگ کف خیابان و زیر ماشین پهن شده است خواهد توانست به حالت اول خود بازگردد؟ این سوال ارتباط معناداری با سوال “چگونه با بچه دروغگو رفتار کنیم” خواهد داشت.
به کودک خود کمک کنید تا تفاوت میان واقعیت و رویا را بفهمد. همچنین بداند آنچه که در رویا است و ما آرزوی آن را داشته باشیم به واقعیت تبدیل نخواهد شد. گاها دیده شده که یک کودک به کودکی دیگر توصیف یک اسباب بازی یا شی خیالی را بیان میکند. با کمی دقت والدین کودک درمییابند که او بلوف زده یا دروغ میگوید. در این شرایط بهتر است که کودک را کنار کشیده و به آرامی به او بگویند که به دوستش بگوید که شوخی کرده و واقعیت را برایش بیان کند. در هنگام مشاهده این رفتار کودک علت را بیابید.
علاوه بر این کاری کنید که کودک دروغ خودش را ببیند. میتوانید یکی از دروغ و لاف های کودک را به صورت نمایش بین خودتان اجرا کنید. شما نقش کودک را اجرا کرده و سپس جایتان را عوض کرده و به او واکنش درست نشان دهید. در نهایت نیز رفتار و گفتار درست کودک را تحسین کنید. زمانی که میبینید که کمتر دروغ میگوید برایش پاداشی در نظر بگیرید. خرید عروسک یک گزینه عالی و ایده آل برای راستگویی کودک میباشد. چرا که عروسک میتواند یک هم نشین و رفیق صمیمی برای او محسوب شود.
الگوی رفتاری مناسب برای فرزندان باشید
کودکان هر آنچه را میبینند یا میشنوند کاملا ضبط کرده و مانند آن را اجرا میکنند. اهمیت این موضوع وقتی دو چندان میشود که این صحنه های ضبط شده از رفتار و گفتار کسانی باشد که به آنها نزدیک بوده و خیلی دوستشان دارند. بنابراین کاملا واضح است که والدین کودک نخستین افرادی هستند که او از آنها تقلید میکند. پس سعی کنید تا الگوی راستگویی برای فرزندان خود باشید.
راه کاری که در عبارت قبل بیان شد پاسخ به سوال “چگونه با بچه دروغگو رفتار کنیم” است. در برخی شرایط والدین در مقابل چشمان کودک دروغ میگویند، شاید از نظر بزرگترها مصحلتی و یا خیری در کار بوده است. در این موقعیت ها درک مطالب و گفتارها برای کودکتان دشوار خواهد بود. او گیج میشود ولی به مرور زمان میآموزد میان دروغ های زشت و رفتار درست اجتماعی تفاوت قائل شود. در نهایت بکوشید تا با رفتار درست خودتان، الگوی مناسبی برای فرزندان باشید.
باعث دروغگویی کودک نشوید
اغلب والدین، کودک را در شرایط بد پیش آمده به صورتی بازخواست میکنند که او مجبور به دروغگویی میشود. به طور مثال فرزند شما وسیله ای را شکسته و یا خراب کرده است و کاملا از این جریان آگاهی دارید. در این موقعیت سوال کردن از کودک کار اشتباهی است چرا که او را مجبور به دروغ گفتن میکنید. در این شرایط راستگوترین کودکان نیز دروغ میگویند. والدین در این موقعیت نباید سوال کنند. راه حل به این صورت است که به جای سوال جمله خبری را جایگزین نمایید.
به عنوان مثال بگویید: ( واقعا از تو ناراحت و عصبانی هستم، چون فلان چیز را خراب کرده و یا شکسته ای. ) زمانی که موضوعی برایتان واضح است دروغ و انکار کودک را نادیده گرفته و اصل ماجرا را بررسی نمایید. اگر به طور کامل از قضیه اگاهی ندارید باز هم سوال نکنید. نظرتان را به صورت کاملا واضح بیان کنید. به فرزند خود بگویید: ( این وسیله شکسته یا خراب شده است اما فکر نمیکنم کسی از بیرون آمده و آن را خراب کرده باشد.)
راستگویی را تقویت نمایید
تقویت راستگویی یکی از روش های “چگونه با بچه دروغگو رفتار کنیم” میباشد. علاوه بر این تقویت راستگویی از تنبیه کودک به علت دروغ گفتن دارای اهمیت بیشتری است. والدین وظیفه دارند تا فرزند خود را به رفتارهای شایسته ای مانند راستگویی و درستکاری تشویق کنند. در نظر داشته باشید که ساده ترین و ابتدایی ترین راه برای تشویق راستگویی تحسین کودک میباشد. مطمئن شوید که کودک را متناسب با سن خود تحسین کنید. به عنوان مثال خرید اسباب بازی پسرانه برای یک پسر سه یا چهار ساله کاملا مناسب با سن و روحیات او خواهد بود. دفتری را برای راستگویی های فرزندتان تهیه نمایید. کارهای و رفتارهای خوب کودک مانند راستگویی هایش را در آن یادداشت کنید. این کار باید به صورت مستمر انجام شود. میتوانید قسمت هایی از یادداشت ها مطلوب را برای دیگر اعضای خانواده بخوانید.
اگر پسر شیطان و خرابکارتان قبل از اینکه شما متوجه کارهای اشتباهش شوید برایتان بیان کرد که چه کار اشتباهی انجام داده، برای او تنبیه کوچکی در نظر بگیرید. ناگفته نماند که کودک نباید برای منحرف کردن یا فریب شما از این رفتار استفاده کند. به طور کلی اگر فرزند شما به دروغگویی عادت کرده است، کمک گرفتن از پاداش و نمودار پیشرفت تاثیر گذار خواهد بود. هنگامی که کودکی زیاد دروغ میگوید و این رفتار در او تبدیل به عادت شده، در صورت مشاهده راستگویی به او پاداش دهید. علاوه بر این به او کمک کنید تا راه حل مناسبی برای مشکلی که برایش پیش آمده بیابد. در نظر داشته باشید که زمانی که راستگویی در فرزند تقویت و تثبیت شد پاداش ها را تدریجا کاهش دهید.
تنبیه دروغگویی را از جریمه کارهای ناشایست جدا کنید
برای مدیریت و بهبود دروغگویی کودک برای او توضیح دهید که اگر راست بگوید شما کمتر عصبانی خواهید شد. با این روش والدین برای سوال”چگونه با بچه دروغگو رفتار کنیم” راه حلی پیدا خواهند کرد. علاوه بر این به او گوشزد کنید که با دروغ گفتن جریمه و تنبیه در نظر گرفته برای او افزایش مییابد. توجه داشته باشید که در این مرحله به گفته های خود عمل کنید. تنبیه تعیین شده باید در حدی باشد که کودک مجبور به دروغ گفتن نشود. اگر فرزند خود را مستمر و به شدت تنبیه کنید باز هم او برای فرار از این شرایط دروغ میگوید.
به این ترتیب او شانس خود را امتحان میکند. در صورتی که شما متوجه دروغ گفته شده توسط او نشوید، خود را از تنبیه شدن خلاص کرده و اگر بفهمید چیزی را از دست نداده است. بنابراین ابتدا کودک را برای عمل ناشایستش تنبیه کنید و سپس دروغ های او را نیز مورد بررسی قرار دهید. اگر تنبیه در نظر گرفته برای کودک محرومیت دو روزه از چیزی است، باید جریمه اضافه برای دروغگویی او نیز دو روز محرومیت دیگر باشد، نه چیز اضافه تری.
در صورت دروغ گفتن مداوم و جدی، از مشاوره کمک بگیرید
اگر فرزند شما در سنین بالای ده سال نیز به صورت مداوم دروغ میگوید، احتمالا دچار مشکلات روحی و روانی شده است. عده ای از کودکان قادر نیستند که بین رویاها و واقعیت ها تفاوتی قائل شوند. در مقابل نیز برخی از کودکان میدانند که مدام در حال رویاپردازی هستند، اما از این موضوع اصلا ناراحت نبوده و همچنان به این کار خود ادامه میدهند. در صورتی که فرزند شما نیز به مسائل دچار شده، بهتر است با یک مشاوره و یا متخصص مشورت نمایید.
علائم و نشانه های دروغگویی در کودکان
در مطالب قبل به سوال “چگونه با بچه دروغگو رفتار کنیم” پاسخ دادیم. اما در ادامه به علائم و نشانه های ظاهری یک کودک دروغگو میپردازیم. در کل میتوان گفت دروغگویی در سنین پایین و زیر ۶ سال تنها مربوط به خیالبافی و رویاپردازی کودکان است. آنها در این سنین اغلب احساسات و رویاپردازی های خود را به این طریق بیان میکنند. لازم به ذکر است که دروغگویی در کودکان زمانی آغاز میشود که فرزندان بد را از خوب و راست را از دروغ تشخیص دهند. علائم و نشانه های زیر مربوط به کودکانی است که دروغ در آنها تبدیل به عادت نشده باشد.
یکی از این علائم مربوط به چهره افراد است، کودکی که دروغ میگوید غالبا چهرهای برافروخته و قرمز دارد. علاوه بر این استرس و اضطراب بالای او سبب میشود تا ضربان قلبش نیز بالا رود. ضد و نقیض بودن صحبت ها و گفتار او نیز باعث خواهد شد تا مخاطب به او بدگمان شود. ترس نیز یکی از نشانه های کودک دروغگو محسوب میشود. او به خاطر عدم صداقت و راستگویی مدام در حال ترس و وحشت به سر میبرد. این ترس خود عاملی بر اضطراب و استرس دو چندان او خواهد شد. معمولا کودکانی که دروغ میگویند صدای رسا و واضحی ندارند. آنها جملات خود را بریده بریده و با لکنت زبان همراه با دستپاچگی بیان میکنند.
علت دروغگویی کودکان ابتدایی
از بهترین و مهم ترین اقداماتی که در زمینه دروغ کودکان در این سنین باید انجام شود، ریشه یابی این مسئله است. علت یابی سبب میشود تا بهتر بتوانیم “چگونه با بچه دروغگو رفتار کنیم”. اگر یک کودک دبستانی اعتماد به نفس و احساس عزت نفس کافی داشته باشد نیازی به دروغ گفتن نخواهد داشت. البته این موضوع یکی از دهها دلیل برای دروغگویی کودکان در این سن میباشد. در ادامه راهکارهایی برای ایجاد حس عزت نفس به کودک بیان میکنیم:
محبت و مهرورزی
والدین باید بدانند که در این سنین کودک نیازمند محبت بیدریغ آنان است. به فرزند خود این اطمینان را بدهید که او را به خاطر خودش یا کارهای شایسته اش دوست دارید. به او بگویید که به او افتخار میکنید و همواره در کنار او هستید.
کشف استعدادها و مهارت ها
به کودک خود کمک کنید تا علاقمندی ها و مهارت های خود را بیابد. اطلاعات و تجارب خود را در مراحل مختلف زندگی به کار گیرد. با این راه حل او احساس بهتری به خود خواهد داشت و در نهایت اعتماد به نفس و عزت نفس او نیز بالا میرود. غالبا این کودکان به علت ارزش وجودی زیاد راستگو هستند.
حل و رفع مشکلات مدرسه
در صورتی که کودک در یادگیری مشکل داشته باشد و این موضوع حل نشود، با شکست و سرخوردگی مواجه خواهد شد. او احساس موفقیت و توانمندنی نداشته و بالطبع در شرایطی مجبور به دروغ گفتن میشود. بنابراین والدین باید تلاش کنند تا او در مدرسه احساس خوبی و توانمندی داشته باشد. در این زمینه و در جهت تقویت روحیه توانمندی از روش تحسین و تشویق نیز کمک بگیرید. عروسک ها تاثیر بسیار زیادی در روحیات و عواطف کودکان دارند. عروسک خرگوش آنجل اورجینال با ظاهری جذاب و دوست داشتنی کودک را به وجد آورده و یک جایزه تشویقی بسیار هیجان انگیز برایش محسوب میشود. میتوانید این جایزه را با بالا رفتن امتیازات مثبت و با هماهنگی مربیان مدرسه برای او در نظر بگیرید.
دوست یابی
سوال”چگونه با بچه دروغگو رفتار کنیم” بی ربط به دوست یابی نمیباشد. چرا که دوستی، یکی از مهم ترین ارتباطاتی است که با برقراری آن، کودک در مورد خودش میآموزد و اعتماد به نفس پیدا خواهد کرد. کودکی که در دبستان در دوست یابی مشکل دارد و یا از جمع طرد میشود، دچار تصویر منفی از خود میشود. بیرون بودن از جمع ناخوشایند است، به خصوص اگر بچه های دیگر در مدرسه این حس را به کودک منتقل کنند که او خواستنی نیست. معمولا کودکانی با این شرایط به علت عدم اعتماد به نفس کافی، برای ابراز وجود متوسل به دروغگویی و لاف زدن میشوند.
تهیه یک کتاب خوب
والدین باید به صورت طنز تمامی رفتارهایی را که در کودک تحسین میکنند را ثبت کنند. به صورت منظم این کتاب را با کودک خود دوره کنید. پس از مدتی فرزندتان نیز از داشتن این حجم از نکات مثبت متعجب خواهد شد.
مصمم و ثابت قدم باشید
در نظر داشته باشید که اعتماد به نفس در کودکان یک شبه و به سرعت ایجاد نخواهد شد. پس لازم است این کار را تبدیل به یک تلاش طولانی مدت کنید. همواره بکوشید که اظهار نظرهای مثبت را افزایش و در نقطه مقابل انتقاد را کاهش دهید.
سخن پایانی
مقاله امروز فروشگاه اسباب بازی فروشی شازده کوچولو در ارتباط با سوال “چگونه با بچه دروغگو رفتار کنیم” بود. تقریبا تمامی افراد در شرایط مختلف دروغ میگویند. اما سعی دارند تا با تغییر شکل دادن واقعیت، دروغ های خود را توجیه کنند.نکته قابل توجه این قسمت زمانی است که کودک دروغی کوچک میگوید و والدین عکس العمل تندی نشان میدهند. فهم تفاوت میان واقعیت و دروغ برای کودک در سنین پایین مشکل است. شکل گیری این فهم در کودک، نیازمند زمان میباشد. والدین میتوانند با انجام راه حل های زیر فرزند خود را تا حد زیادی به راستگویی سوق دهند: راستگویی را تقویت نمایید. باعث دروغگویی کودک نشوید. الگوی رفتاری مناسب برای فرزندان باشید. تنبیه دروغگویی را از جریمه کارهای ناشایست جدا کنید. باعث دروغگویی کودک نشوید. در صورت دروغ گفتن مداوم و جدی، از مشاوره کمک بگیرید.